7 Ekim 2018 Pazar

Orta Çağ Avrupası'nda feodalite nedir?


Orta Çağ Avrupası'nda feodalite nedir?


Feodal düzenek, toprak malikliği üstüne dayanan bir idare şekli, bir toplum yapısı ve de bir ekonomik rejimdir.
Asıl imalat aracı toprak olup köylüler, bu toprağı kendisi tasarruflarında bulundurmaktaydılar.
Serfler ise yarı özgür köylüler olup senyöre politik ve adli yönden bağımlıydılar.
Manorlar ise senyör işletmeleri olup bütün şunlar, feodal düzenin çekirdeğini oluşturmaktadırlar.
Sahip olunan topraklar ise fief idi.
Köken olarak Merovenj saatinde yaygınlaşmış olan “beneficium” başka bir deyişle askeri görev karşılığında uygulanan ve geri alınabilen toprak temlikine dayanmaktaydı.
Feodalite, manoryal bir temele sahipti.
Bunun nedenleri de ticarete, pazar ilişkilerine ve para ekonomisine dayanmasıdır.
Manor, gerçekte bir tertip oluşturmuş köydür ve tepesinde manor lordu tecrübe et bir senyör bulunurdu.
Köylüler de elde edilen ürünlerin bir bölümünü senyörlere verirlerdi.
Bu düzenek içinde senyörlerin ilk vazifiyeti, buyruğu altındaki kişilerin geçimlerini sağlamaktı.
Buna örneğin Fransa’da IX. yüzyılın sonundan ardından rençperlere meskûn bir toprak parçasının verilmiş olması gösterilebilir.

Feodal düzenin iki esas öğeyi vardı: Şunlar, toprak ve şahsi ilişkilerdir.
Kişisel ilişkiler, soyluların savunması ilkesine dayanmaktaydı.
Vassal, senyöre hürmet ve sadakat yemini ederdi.
Buna mukabil olarak senyör, vassalını güvenliğini sağlamakla görevliydi.
Ayrıca şahsi ilişkiler bağlamında her ikisi de birbirine karşı sorumluydu.
Lord, vassalı savunacak, adaleti sağlayacak, toprağını işletecek, meseleleri çözecek ve vassalın ölümü halinde mirasın bölüşülmesini sağlayacaktı.
Vassallar ise lorda görev edecek ve vergi ödeyecekti.

Zaten Orta Çağ Avrupa’sının genel toplumsal yapısı içinde dua edenler (oratores) rahipler; savaşanlar (belatores) savaşçılar ve çalışanlar (laboratores) başka bir deyişle köylüler ve de zanaatkârlar yer almaktadır.
Yani bu sınıfsal ayrışmalar, Avrupa’daki feodal düzenin genel çerçevesini çizmekteydi.
Feodalizm, nerdeyse her kısımda değişik şeklinde karşılaştığımız bir kavram olup Orta Çağ’da da bir yerden diğerine derken sunulan bir hastalık virüsü gibi meydana gelmiştir.
Sonradan da kaybolmuştur denilir.
Ancak harbiden kaybolmuş mudur yok ise biçim mi değiştirmiştir? Tartışılır..
Bu nedenle Ortaçağ politik ilişkilerinin açıklanmasında Feodalizm kavramı, yetersiz kalınca onun adına “Lordluk” terimi kullanılmaya başlanmıştır. 

İngiliz feodalizmi İngiliz Orta Çağ devletinin güçlülüğünün sebebi, Fransız feodalizmi ise Fransız Orta Çağ devletinin güçsüzlüğünün sebebi olarak açıklanmıştır.
Fransa, Orta Çağ süresince güçsüz bir merkezi yapıya mevcut için feodalizmi kendisine göre İngiltere ise kuvvetli bir merkezi yapıya mevcut için kendisine göre geliştirmiştir.

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder